با اینکه بسیاری از مردم ترجیح می‌دهند که عسلی طبیعی و کاملاً تولید شده توسط زنبورها استفاده کنند امروزه، عسل‌های جعلی و ناخالص به طور رایج در بازار وجود دارند. متاسفانه، فقط در حالتی که در اتحادیه اروپا یا فلوریدا زندگی کنید، شما ممکن است بتوانید به برچسب‌های “عسل اصلی” اعتماد کنید. از طرفی روش‌هایی مانند شکرک نزدن و یا درصد ساکاروز را بررسی کردن یا شفافیت عسل را معیار قرار دادن، تفکرات اشتباهی است که حتی شما را از تشخیص عسل طبیعی دور می‌کند.
به دلیل تنوع زیاد عسل ها و تعداد زیاد شربت قند یا سایر موادی که تولیدکنندگان غیرقانونی و غیر رسمی آن را با آن رقیق می کنند، هیچ آزمایش خانگی کاملاً موفقیت آمیز نیست. شما می‌توانید از آزمون هایی که در ادامه برای شما توضیح می‌دهیم استفاده کنید تا حدس خوبی در مورد اینکه عسل شما طبیعی است یا خیر، به دست آورید.
اشتباهات رایج در تشخیص عسل طبیعی
متاسفانه پیش از اشاره به توضیحات و اشاره به روش‌های تشخیص عسل طبیعی از عسل با ناخالصی، باید طرز فکر شما نسبت به نکات رایج بین عموم مردم را تغییر دهیم. بیایید با هم به برخی تفکرات رایج اشتباه در این مورد بپردازیم.
عسل خالص شکرک نمیزند!
این یک اشتباه بزرگ و رایج در بین عموم مردم است و فکر می‌کنند اگر عسلی با شکرک در یک فروشگاه ببینند یا عسل در منزل ایشان بعد از مدتی شکرک بزند، این عسل کاملا ناخالص است. این درحالیست که شکرک زدن معیار درستی برای تشخیص عسل خالص از ناخالص نیست. رطوبت، دما و مواد خارجی درون عسل خام و طبیعی عواملی هستند که ممکن است به شکرک زدن عسل کمک کنند.
این تفکر اشتباه باعث شده است تا بسیاری از زنبورداران یا فروشندگان عسل برای دوری از شکرک زدن و حذف رطوبت، عسل را تحت حرارت قرار داده و باعث ایجاد مواد مضر در عسل و ارائه آن به شما باشند.
حتما بخوانید: 5 دمنوش عالی و کاربردی برای فصل پاییز و زمستان
درصد ساکاروز عسل
یکی دیگر از اشتباهات عامیانه در خصوص عسل، معیار قرار دادن ساکاروز عسل است. بسیاری از فروشندگان اینترنتی و فروشگاهی برای اعتبار بخشیدن به عسل خود اشاره می‌کنند که این عسل ساکاروز زیر 5 درصد دارد. این نکته اشتباهی در مورد عموم عسل‌ها به حساب می‌آید و اگر زنبور از شهد شیرینی مثل کُنار یا خرما و … عسل تولید کرده باشد، درصد ساکاروز به احتما قریب به یقین بیشتر از 5 درصد خواهد بود.
رنگ عسل طبیعی باید شفاف باشد
عسل طبیعی به علت تفاوت در مواد تشکیل شده ممکن است از رنگ‌های متنوعی دارند و مانند رنگ‌های رنگین کمانی، تنوع رنگی بالایی دارد. لذا نمی‌توان تشخیص داد که عسل طبیعی چه رنگی دارد و ممکن است عسل گیاهان متفاوت کاملا رنگ‌های متفاوتی داشته باشند.
تا بدینجای مقاله تلاش کردیم ابتدا طرز فکر شما به موضوع تشخیص عسل را به سمت بررسی‌های دقیق تر سوق دهیم. در ادامه نکاتی و مسائل ساده برای تشخیص عسل طبیعی(تشخیص غیر دقیق) به شما می‌گوییم.
روش 1: بررسی عسل قبل از خرید
مطمئنا اولین فرصت برای تشخیص عسل، امتحان کردن آن پیش از خرید و یا بررسی اصالت آن از بسته بندی و برچسب اطلاعات محصول و … است.
گام 1: برچسب را بررسی کنید، اما به آن اعتماد نکنید.
برای بررسی وجود “مواد اضافی” یا “طعم‌های افزوده”، اطراف نام تجاری یا لوگو را به علاوه لیست مواد اضافی بررسی کنید. عسل طبیعی باید تنها یک ماده داشته باشد: عسل. با این حال، حتی اگر سایر مواد نیز لیست شده نباشد، تولیدکننده ممکن است حقیقت را نگوید.
گام 2: عسل را می‌چشید اگر امکان داشت.
مزه کردن روش دقیقی برای تشخیص افزودنی‌ها به عسل نیست، اما در صورت ارائه نمونه، عسل را بچشید. چشیدن روش دقیقی برای آزمایش مواد افزودنی نیست، اما اگر طعم و مزه دغدغه اصلی شماست، می تواند تنها چیزی باشد که برای تصمیم گیری نیاز دارید.
توجه داشته باشید که طعم “عجیب” لزوماً به معنای خالص نبودن عسل نیست. از شهد گل‌ها، شیره‌ها و یا حتی ترشحات حشرات شیره‌خوار، انواع عسل تهیه می‌شود. هر کدام از این ها طعم های مختلفی تولید می کنند و حتی عسل یک کندو می تواند از سالی به سال دیگر متفاوت باشد زیرا آنها شهد را از منابع مختلف جمع آوری می کنند.
روش 2: انجام آزمون‌ها در خانه
هم اکنون در ایران، در بسترهای مختلفی امکان خرید و تهیه عسل از هر فروشگاهی شامل لبنیاتی یا سوپر مارکت یا فروشگاه‌های زنجیره‌ای و حتی عطاری ها وجود دارد. ممکن است شما نتوانید پیش از خرید امکان تست کردن مزه یا بدست آوردن اطلاعات لازم را داشته باشید و مجبور به خرید شوید. حالا در خانه باید آزمون بررسی اصالت عسل را انجام دهید.
گام ۱: بفهمید که این آزمون‌ها ۱۰۰٪ دقیق نیستند.
انواع مختلفی از عسل خالص می‌توانند محدوده‌ی بزرگی از چگالی، قابلیت اشتعال و ویژگی‌های دیگر را پوشش دهند. در حالی که آزمون‌های زیر بر اصول واقعی استوار هستند، در عمل نتایج شما ممکن است نامشخص باشند. چندین آزمون را امتحان کنید تا ببینید آیا عسل خریداری شده شکست می‌خورد یا با موفقیت از آن می‌گذرد.
در بسیاری از موارد، هیچ چیز بیشتر از یک حدس خوب یا نزدیک به درست بدست نمی‌آورید پس به آن اصرار نداشته باشید.
گام 2: یک قاشق عسل مایع را به آب گرم اضافه کنید.
یک قاشق عسل را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید، به آرامی آن را هم بزنید یا اصلا هم نزنید. اگر عسل با انواع خاصی از شربت قندی مخلوط شده باشد، در آب حل خواهد شد. بیشتر انواع خالص عسل، و متأسفانه برخی از عسل‌های ناخالص نیز، به صورت یک توده جامد چسبنده به هم پیوسته و به عنوان یک توده جامد به قاشق چسبیده خواهند ماند.
- توجه داشته باشید که عسل خالص یا آلوده همواره به صورت کره‌ای (همگن بلورینه) یا به صورت سلول‌های عسل جامد به فروش می‌رسد. این‌ها همیشه سخت حل خواهند شد، آیا عسل خالص است یا خیر.
گام ۳: آزمون شعله‌وری را با یک شعله شمع انجام دهید.
یک پد پنبه ای یا فتیله شمع آغشته به عسل را آتش بزنید. این آزمایش فقط آب اضافه شده در عسل را بررسی می کند که ممکن است از سوختن عسل جلوگیری کند. یک پنبه یا نخ شمع را در کمی عسل غوطه‌ور کنید. سعی کنید پنبه یا شمع را با کبریت روشن کنید. اگر به راحتی بسوزد، احتمالاً آب اضافه ای ندارد، اما ممکن است مواد دیگری به آن اضافه شود یا نباشد. اگر از سوختن خودداری کرد یا به جای آن صدای ترک خوردگی ایجاد کرد، ممکن است آب اضافه شده باشد.
حتما بخوانید: در باب خواص زنجبیل و 3 روش دم کردن آن
گام ۴: عسل را بر روی کاغذ یا دستمال کاغذی رها کنید.
اگر عسل با آب رقیق شده باشد، ممکن است جذب شود یا اثری خیس روی مواد جاذب مانند کاغذ لکه بر جای بگذارد. عسل خالص نباید جذب شود، اما متأسفانه عسل رقیق شده با بیشتر شربت های قند نیز جذب نمی شود.
گام 5: تست سرکه را انجام دهید.
آزمایش عسل با سرکه یک روش ساده است. عسل خالص که به طور طبیعی اسیدی است، به راحتی با سرکه واکنش نشان نمی دهد. اگر هنگام مخلوط کردن عسل و سرکه جوش یا کف ایجاد شود، نشان دهنده ناخالصی ها، احتمالا آب یا شکر اضافه شده است.
روش 3: دقیق‌ترین روش تشخیص عسل طبیعی
امّا بعد از اشاره به روش‌های غیردقیق، مهم‌ترین و بهترین روش تشخیص عسل اصل و طبیعی، انجام آزمایشات علمی و دقیق است. امروزه در همه استان‌ها آزمایشگاه‌های وابسته به دانشگاه‌ها یا مراکز خصوصی تست عسل طبیعی را با هزینه بسیار کم انجام داده و با انجام آزمایشات متنوع، به شکل دقیق عسل طبیعی و ناخالص را از یکدیگر تشخیص می‌دهند. هر چند اصلی‌ترین معضل در این روش، هزینه بالا و امکان تغییر رفتار تولیدکننده و فروشنده عسل منطقه شما باشد امّا در عین حال تنها روش دقیق و رسمی آن به حساب می‌آید.
برای پیدا کردن آزمایشگاه‌ها نیز می‌توانید با یک جستجوی ساده در فضای اینترنتی یا پرسُ جو در مراکز استان و شهر خود، آزمایشگاه‌هایی که این تست را انجام می‌دهند بیابید.
نتیجه گیری:
برای تشخیص اصل طبیعی از عسل ناخالص، روش‌های زیادی پیشنهاد می‌شود که هر برای تشخیص افزودنی‌های خاصی به حساب آمده و به طور دقیق و کامل برای شما طبیعی بودن عسل را مشخص نمی‌کنند. اگر به دنبال بهترین روش و دقیق‌ترین روش برای تشخیص طبیعی بودن یک عسل هستید، کافی است آن را به یک آزمایشگاه بسپارید تا به صورت دقیق با انجام آزمایشات متنوع پاسخ قطعی و نهایی را برای شما مشخص کنند و اگر به دنبال راه دقیق دیگری هستید، پیدا کردن یک کندوی عسل طبیعی دیگر راه باقیمانده است.