در این مقاله به چیستی سرطان، معرفی و تشریح مختصر شایع‌ترین سرطان‌ها در ایران می‌پردازیم. با ما در مجله صفحه برتر با ما همراه باشید.
سرطان چیست؟
سرطان، یک بیماری خطرناک و پیشرفته است که در نتیجهٔ رشد ناشی از سلول‌های غیرطبیعی در بدن ایجاد می‌شود. در بیماری سرطان، سلول‌های بدن دچار تغییراتی هستند که به آن‌ها اجازه می‌دهد که نرخ رشد بیشتری داشته باشند و به سرعت به سایر مناطق بدن منتقل شوند. اگر سرطان در دسترس قرار گیرد و به سرعت تشخیص داده نشود، می‌تواند به طور خطرناکی از کنترل خارج شده و باعث مرگ فرد مبتلا به آن شود.
شایع‌ترین سرطان‌ها در ایران
البته شرح دادن هر یک از سرطان ها به صورت جامع در یک پاراگراف کاملاً ممکن نیست، زیرا هر سرطان به صورت جداگانه نیاز به توضیحات بسیار بیشتری دارد. اما به هر حال، برای شرح دادن هر یک از سرطان های شایع در ایران، می‌توان به صورت خلاصه و مختصر به شرح زیر پرداخت:
شایع‌ترین سرطان‌ها در ایران عبارتند از:
سرطان پستان
سرطان پستان شایع‌ترین سرطان در زنان ایران است که در زنان به ویژه زنان ایرانی ایجاد می‌شود و در بسیاری از موارد نیز در مردان قابلیت بروز دارد. در این نوع سرطان، سلول‌های بدن دچار تغییراتی هستند که باعث می‌شود به سرعت به سایر مناطق پستان منتقل شوند و نفوذ کنند. در برخی موارد، این نوع سرطان در حالت اولیه در پستان وجود دارد، اما در بیشتر موارد بعد از شکل‌گیری یک توده در پستان تشخیص داده می‌شود.
علائم سرطان پستان
بین علائم این نوع سرطان، می‌توان به تورم یا تغییر شکل پستان، درد در پستان، ترشح از سینه، تغییر رنگ یا شکل سینه، یبوست در پستان و تورم لنفاوی ها در نزدیکی پستان اشاره کرد. به دلیل اهمیت بسیار این نوع سرطان، توصیه می‌شود زنان برای ارزیابی سلامتی پستان‌هایشان، هر ساله باید معاینه شوند و سرطان پستان را در مراحل اولیه تشخیص دهند.
سرطان پروستات
سرطان پروستات یکی از شایع‌ترین سرطان‌های مردان در ایران است که در بیشتر موارد در سنین پیری رخ می‌دهد. در این نوع سرطان، سلول‌های بدن دچار تغییراتی هستند که باعث می‌شود به سرعت به سایر مناطق پروستات و در نهایت به مناطق دیگر بدن منتقل شوند. علائم این نوع سرطان در مراحل اولیه معمولاً وجود ندارند و بعضی از مردان در مراحل اولیه هیچ علامتی ندارند.
در موارد پیشرفته تر، مردان ممکن است علائمی مانند سخت شدن پروستات، بیشتر شدن نیاز به ادرار کردن، درد در ناحیه پایینی شکم، درد در هنگام ادرار کردن و نوار ادراری خونی تجربه کنند.
علائم سرطان پروستات
توصیه می‌شود که مردان بالای 50 سال، هر ساله برای بررسی سلامتی پروستات خود معاینه شوند. اگر در سابقه خانوادگی این نوع سرطان وجود دارد، باید از سنین پایین‌تر، این تست‌ها را انجام دهند. در موارد شناخته شده این نوع سرطان، ترکیبی از روش‌های مختلفی مانند شیمی درمانی، رادیوتراپی، جراحی و مانیتورینگ توسط پزشکان متخصص استفاده می‌شود.
مقاله پیشنهادی: ویروس آنفولانزا و 10 نکته مهم آن
سرطان پوست
سرطان پوست یکی از رایج‌ترین نوع‌های سرطان در ایران است که در آن سلول‌های پوست دچار تغییراتی می‌شوند که به طور غیرمعمول به سرعت رشد و تکثیر می‌پردازند. عوامل مختلفی مانند آفت‌کش‌ها، تابش نور آفتاب، عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) و … می‌توانند در بروز این نوع سرطان تاثیرگذار باشند.
علائم سرطان پوست
علائم سرطان پوست معمولاً به صورت تغییرات در پوست و آفت‌هایی که بر روی پوست شکل می‌گیرند، ظاهر می‌شوند. این تغییرات می‌توانند به صورت زخم‌ها، پوسته‌پوسته شدن، تغییر رنگ پوست، خال‌هایی که در سریع‌ترین زمان ممکن تغییر رنگ می‌کنند، ایجاد زوائد خارجی و بروز کک‌های سیاه رنگ بر روی پوست باشند.
در صورت مشاهده هر گونه تغییر در پوست، به ویژه اگر پوستی که تغییر کرده است، از اندازه یک سکه پنجره بزرگتر باشد، باید به یک پزشک متخصص پوست مراجعه کرد و بررسی شود. درمان سرطان پوست از طریق جراحی، شیمی درمانی و رادیوتراپی امکان‌پذیر است.
سرطان معده
سرطان معده یکی از انواع شایع‌ترین سرطان‌ها در ایران است که در آن سلول‌های معده دچار تغییراتی می‌شوند که به صورت غیرمعمول به سرعت رشد و تکثیر می‌پردازند. علل این نوع سرطان هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما عوامل مانند مصرف بیش از حد نمک و مواد نگهدارنده، عفونت با باکتری هلیکوباکتر پیلوری، مصرف الکل و تدخین تنباکو می‌توانند در بروز آن تاثیرگذار باشند.
علائم سرطان معده
علائم سرطان معده ممکن است برای مدت زمانی طولانی بی‌نشان باشند. اما در مراحل پیشرفته، این نوع سرطان می‌تواند علائمی مانند درد معده، سوء هاضمه، احساس سیری زودرس، استفراغ، افزایش وزن، خستگی و ضعف عمومی، تغییر رنگ ادرار و بروز خونریزی از معده یا روده نشان دهد.
اگر این علائم در یک فرد مشاهده شود، باید به یک پزشک مراجعه کرده و بررسی شود. درمان سرطان معده از طریق جراحی، شیمی درمانی و رادیوتراپی امکان‌پذیر است.
سرطان سینه
سرطان سینه یکی از رایج‌ترین نوع‌های سرطان در ایران است که در بخش‌های مختلف سینه، از جمله بافت‌های غده‌ای، لوله‌های شیری و بافت‌های چربی شکل می‌گیرد. عواملی مانند سن بالاتر، وراثت، تاریخچه خانوادگی ابتلا به سرطان سینه، عدم تحمل تغییرات هورمونی، بیماری‌های پستان‌های پیشین، مصرف الکل، چاقی و عدم تمرین بدنی می‌توانند عوامل خطرزای بروز سرطان سینه باشند.
علائم سرطان سینه
علائم سرطان سینه ممکن است شامل یک یا چند گردهمایی درون سینه، تغییرات در اندازه و شکل سینه، احساس تیرگی یا درد در سینه، ترشحات سینه غیرعادی، تغییر در پوست سینه یا سفت شدن آن باشد. بسیاری از این علائم ممکن است ناشی از دیگر عوامل غیرسرطانی باشند، اما بهتر است در صورت مشاهده هر یک از این علائم به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
درمان سرطان سینه از طریق جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی و هورمون‌درمانی امکان‌پذیر است. به عنوان پیشگیری، زنان باید در بخش خودآزمایی پستان خود ماهیانه بررسی کنند و با انجام سنجش‌های پستان منظم، برای تشخیص زودرس سرطان سینه تلاش کنند.
سرطان کبد
سرطان کبد یکی از بیماری‌هایی است که در نتیجهٔ رشد نامناسب و نامطبوع سلول‌های کبدی ایجاد می‌شود. این بیماری در اغلب موارد به دلیل تحریک بیش از حد کبد با عواملی مانند مصرف بیش از حد الکل، بیماری‌های ویروسی مانند ویروس هپاتیتیس B و C، بیماری های ایمنی و اختلالات ژنتیکی ایجاد می‌شود. همچنین عواملی مانند چاقی، دیابت و نوعی سرطان که به کبد منتقل می‌شود نیز می‌تواند عامل بروز سرطان کبد باشد.
علائم سرطان کبد
علائم بیماری سرطان کبد در مراحل اولیه به‌خوبی تشخیص داده نمی‌شوند. با پیشرفت بیماری، برخی علائم احتمالی شامل درد در ناحیهٔ کبد، کاهش وزن، افت اشتها، افت انرژی، تورم ناحیهٔ شکم، بی خوابی، زردی پوست و چشم، تب و لرز، خونریزی‌های زیر پوستی، تورم ناحیهٔ پا و آرنج، سفتی ناحیهٔ کبد و برخی علائم دیگر می‌باشد.
اگرچه بسیاری از این علائم ممکن است به علت بیماری‌های دیگری نیز رخ دهد، اما در صورت وجود هرکدام از این علائم باید سریعاً به پزشک متخصص مراجعه شود. درمان سرطان کبد به سبک و شدت بیماری بستگی دارد و شامل جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی و ترکیبی از این روش‌ها می‌باشد. به علاوه، پیشگیری از سرطان کبد شامل محدود کردن مصرف الکل، استفاده از واکسن‌های ویروسی هپاتیت B و Cبه شمار میرود.
پیگیری و پیشگیری برای درمان
هر ساله تلاش‌های بیشتری در جهت پیشگیری، تشخیص و درمان سرطان در ایران و جهان انجام می‌شود. به همین دلیل، درصد بازدیدهای سالمندان به دکترهای متخصص و صرفه جویی در زمان تشخیص، می‌تواند به شدت به کاهش نرخ مرگ و میر از سرطان کمک کند. لذا مهم‌ترین نکته در جهت پیشگیری از سرطان‌ها مراجعه دوره‌ای به پزشک و تست‌های متناسب با هر فرد است.
منبع این بررسی اطلاعاتی است که در چندسال اخیر در خبرگزاری‌ها توسط مقامات رسمی وزارت بهداشت در خصوص شایع ترین سرطان‌ها در ایران منتشر شده است.