شاغل بودن مادر چه مزایا و چه معایبی دارد؟ مادران شاغل چگونه می‌توانند بین وظیفه مادری و شغل خود توازن برقرار کنند؟ در صورت تمایل به شاغل بودن بهترین روش برای تربیت فرزندانی سالم چیست؟
اشتراک گذاری
Twitter
Telegram
Whatsapp
Facebook
Linkedin
احتمالا بزرگترین چالش زنان شاغل، تصمیم برای ادامه دادن شغل، زمان بازگشت به کار و هندل کردن وظایف خانه‌داری، سر کار و فرزند است. اما بهترین تصمیم چیست؟ آیا می‌توان هر سه مسئولیت را با هم پیش برد؟ چطور می‌شود بین شغل اول(مادری) و شغل دوم خود توازن برقرار کرد تا در زندگی خود را فرد موفقی دانست؟
+ مزایای شاغل بودن مادر
اگر به کار خود علاقه دارید، حتما شاغل بودن می‌تواند بر احساس رضایت شما از زندگی بیفزاید. این احساس رضایت به شما کمک خواهد کرد تا در امر مادری نیز بهتر عمل کنید.
تحقیقات نشان داده‌است که مادران شاغل، فرزندانی مسئولیت‌پذیرتر دارند.
زنان شاغل برای فرزندان خود الگویی مناسب از جایگاه زن و مرد در جامعه و فعال بودن هستند.
اگرچه مسائل اقتصادی آنقدر که برای والدین اهمیت دارد برای کودکان مهم نیست و بیشتر از هرچیز به محبت احتیاج دارند، اما مادران شاغل می‌توانند احتیاجات مادی فرزندان خود را برطرف کنند.
علاوه بر مادران که اولین مراقب کوکان خود هستند، پدران نیز با فرزندان خود ارتباط بیشتری می‌گیرند.
+ معایب شاغل بودن مادر
مادران شاغل در صورت نداشتن برنامه‌ریزی مناسب عذاب وجدان زیادی دارند که زمان خود را صرف شغل خود می‌کنند.
شاغل بودن مادر باعث افزایش فشار و استرس بیشتری بر مادر می‌شود.
اوقات فراغتی که چنین مادرانی برای خود پیدا می‌کنند بسیار کم است.
در صورت عدم توافق با مراقب کمکی(مثل پرستار یا مادربزرگ و یا همسر) ، فرزندان مادران شاغل دو تربیتی می‌شود.
بهترین تصمیم چیست؟
مادر عزیز هیچکس بهتر از خود شما در این زمینه نمی‌تواند شرایط را بسنجد. باید قبل از اقدام و یا حتی تصمیم‌گیری درباره‌ی این موضوع، چند مورد را بررسی کنید:
شخصیت کودک: گاهی برخی کودکان بسیار وابسته به مادر هستند. این می‌تواند ناشی از سن و یا عوامل دیگر باشد. اگر کودک شما کمتر از دو یا سه سال سن دارد، کمی برای بازگشت به کار خود صبر کنید. پس از گذشت این دوران اگر همچنان کودک وابسته‌ای دارید، حتما از یک روانشناس کودک کمک بگیرید
توانایی شما: تقریبا در تمام جهان شغل بیرون از خانه و مادر بودن دو مسئولیت سنگین بر دوش زنان می‌گذارد. گاهی زنان احتیاج به یک فرد کمکی، مانند مادر یا پرستار یا همسر، پیدا می‌کنند. اگرچه زنانی هستند که با وجود نداشتن فرد کمکی می‌توانند هر دو مسئولیت را به راحتی انجام دهند.
همسر: گاهی آقایان پس از به دنیا آمدن فرزند به دلایل متعدد، مثل نگرانی از وضع همسر و کودک، مانع از کار کردن مادران می‌شوند. به منظور کم کردن اضطراب‌ها و تنش‌های بین خود و همسرتان، در این مورد با هم به توافق برسید. این توافق در تصمیم‌گیری شما تاثیرات زیادی خواهد داشت.
آیا می‌توان هر سه مسئولیت را با هم پیش برد؟
بله شدنی‌ست. اما کاملا بستگی به برنامه‌ریزی شما دارد. این برنامه‌ریزی برای هیچکس یکسان نیست. اما چند نکته در این برنامه‌ریزی باید مورد توجه همگان قرار گیرد:
- توجه داشته باشید که مهمترین مسئولیت شما مادر بودن است. قطعا اگر در پروژه‌ی تربیت یک انسان موفق باشید، کار بزرگی برای جهان انجام داده‌اید. پس برنامه‌ریزی خود را حول محور این مورد انجام دهید.
- تا زمانی که فرزند شما کودک است، کار باید عاملی برای آسایش بیشتر شما و کودکتان باشد تا هم انگیزه‌ی شما را برای ادامه دادن اهدافتان افزایش دهد و هم به کودک شما آسیبی وارد نشود.
- قطعا در این برنامه‌ریزی همسر خود را لحاظ کنید. رابطه‌ی شما با همسرتان بخش‌های دیگر زندگی شما را تحت شعاع قرار می‌دهد.
- گاهی ممکن است بخاطر تغییر کردن شرایط زندگی، ارزیابی مجددی بر روی برنامه‌ریزی خود داشته باشید. مثلا گاهی فرد کمکی به زندگی شما اضافه یا کم می‌شود. یا گاهی مسائل مالی اهمیت بیشتر یا کمتری پیدا می‌کنند.
چند راهکار عملی برای توازن هر چه بهتر زندگی مادران شاغل :
- در دوران بارداری
از لحاظ روانشناسی کار کردن در این دوران هیچ منعی ندارد اما بهتر است حتما با پزشک خود مشورت کنید. و این چند نکته را در ذهن خود داشته باشید:
- مطالعات اخیر نشان داده‌اند که جنین در شکم مادر، حالات مادر را متوجه می‌شود. پس اگر شغلی پر اضطراب و پر فشار دارید تا بعد از دو سالگی فرزند خود مرخصی بگیرید. اگر برایتان مقدور نبود، تلاش کنید تا تنش و اضطراب خود را کاهش دهید.
- اگرچه شغل داشتن مهم، گاهی ضروری و احتمالا لذت بخش است، اما مادر بودن مسئولیت‌های زیاد و لذت بخشی بر دوش شما می‌گذارد. برای فرزند پروری اول از همه احتیاج به آمادگی دارید. در صورت شناخت مرکزی که آموزش‌های لازم را در خصوص امر مادری به مخاطبین خود می‌دهد، حتما در آن شرکت کنید و دوره‌های لازم را ببینید. البته توجه داشته باشید که پله پله قدم بردارید.
- در روز علاوه بر کار کردن زمانی را صرف لذت بردن کنید. مثلا اگر از رسیدگی به خود لذت می‌برید روزانه کارهایی مثل آراستن موها و لباس خود را انجام دهید. یا در صورت تمایل چند صفحه‌ای کتاب بخوانید. یا اینکه مدیتیشن کنید. اگر در جمع بودن برای شما لذت بخش است این را از خود دریغ نکنید. به طور کلی کارهایی انجام دهید تا بتوانید آرامش را به خود هدیه کنید.
- در روز با فرزند خود صحبت کنید. به او از اینکه دوستش دارید بگویید و اینکه از او مراقبت می‌کنید. اگرچه فرزند شما شاید متوجه صحبت‌های شما نمی‌شود اما حس و حالی که دارید را درک می‌کند و آرام می‌گیرد.
- برخی از آزمایش‌های دوران بارداری فقط برای اطمینان یافتن هستند. با پزشک خود صحبت و اگر ممکن بود از آن آزمایش‌ها صرف نظر کنید تا میزان اضطراب خود را کاهش دهید.
- پس از زایمان
- تا چند ماه پس از زایمان هم از لحاظ پزشکی و هم روانشناختی کار کردن توصیه نمی‌شود. در روانشناسی به دلیل شکل گیری دلبستگی توصیه می‌شود تا دوسال مراقب اول نوزاد (یعنی کسی که کودک بیشترین زمان خود را با او می‌گذراند، معمولا مادر) در کنار نوزاد خود باشد تا نیازهای او را به بهترین نحو برآورده کند.
- اگر دچار افسردگی پس از زایمان شدید، به سراغ فعالیت‌های لذت بخش خود بروید و در مراقبت از نوزاد با همسر خود به همکاری بپردازید. اما بخاطر داشته باشید که توصیه می‌شود یک نفر مراقبت اصلی از نوزاد را برعهده داشته باشد. یعنی اغلب کارهای نوزاد با شما باشد و همسر شما یا مادرتان تنها در صورت نیاز به شما کمک کنند. در صورت شدت گرفتن این افسردگی هرچه زودتر به یک روانشناس مراجعه کنید.
- اگر می‌خواهید پس از این دو سالگی فرزندتان به شغل خود بازگردید، پیشنهاد می‌شود که در این دوران در زمان‌های استراحت نوزاد به مطالعه در خصوص شغل خود بپردازید. مثلا اگر مقالات تازه منتشر شده را بخوانید، اگر شغل شما در ارتباط با مردم است خود را در زمینه‌ی گفتمان تقویت کنید، و یا هر کار کوچکی که می‌تواند برای شغل شما مناسب باشد. این مسئله کمک می‌کند شما احساس کفایت بیشتری کنید
- در این دوران دوری مادر توصیه نمی‌شود اما به منظور آماده کردن کودک خود، بازی دالی و قایم باشک را با وی تمرین کنید.
- پس از دوسالگی کودک اگر قصد شاغل شدن داشتید مطمئن شوید که کودک شما با مراقب خود (مثلا پرستار یا مادربزرگ یا پدر یا مربی مهدکودک) ارتباط خوبی دارد و کودک توان دوری چندساعته‌ی شما را دارد. گاهی برخی از کودکان تا 3 یا 4 سالگی آمادگی دوری از مادر را ندارند. اما با تمرین‌هایی مثل بازی با همسالان و دور شدن از مادر یا نگهداری مادربزرگ از کودک، این آمادگی را در وی ایجاد کرد.
نکته: در صورت بروز هرگونه مشکل لطفا از یک روانشناس کمک بگیرید
نویسنده: مشاور و روانشناس سرکار خانم شکیبا مرشدی‌زاد